Với sự phát triển của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, hiện nay tại Quảng nam người dân đã dễ dàng thực hiện các xét nghiệm và điều trị thành công các loại giun sán nguy hiểm mà không phải đi xa như trước đây.
Trong các loại giun, sán được điều trị thành công tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Quảng nam phải kể đến sán lá gan.
Đời sống ngày càng phát triển thì nhu cầu ăn uống của con người ngày càng tăng. Tuy nhiên, nếu việc ăn uống không đảm bảo vệ sinh thì nguy cơ mắc bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa là rất cao như ngộ độc thức ăn, tiêu chảy, lỵ, giun, sán, nguy hiểm hơn là bệnh sán lá gan. Sán lá gan nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh gây nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe con người.
Theo TS. BS. Trần Văn Kiệm - Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Quảng nam, Sán lá gan là loại ký sinh sống trong ống mật và gan của người và động vật bị nhiễm bệnh. Những ký sinh trùng này gây ra bệnh ở người, gia súc và cừu. Nó có thể lây nhiễm ở nhiều nơi trên thế giới, nhưng chúng phổ biến nhất ở các nước đang phát triển.
- Bệnh sán lá gan là bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa do ăn phải thức ăn nhiễm ấu trùng sán lá gan. Bệnh SLG gồm có sán lá gan nhỏ và sán lá gan lớn.
Phương thức lây truyền
- Bệnh sán lá gan nhỏ: người hoặc động vật ăn phải ấu trùng nang chưa được nấu chín thì sau khi ăn ấu trùng này vào dạ dày, xuống tá tràng rồi ngược theo đường mật lên gan, phát triển thành sán lá gan trưởng thành ký sinh và gây bệnh ở đường mật.
- Bệnh sán lá gan lớn: người bị nhiễm bệnh do ăn sống các loại rau mọc dưới nước (rau ngổ điếc), rau cần, rau muống...) hoặc uống nước lã có nhiễm ấu trùng sán chưa nấu chín.
Triệu chứng
- Bệnh sán lá gan nhỏ: thường có triệu chứng đau tức vùng gan, rối loạn tiêu hóa (kém ăn, bụng ậm ạch khó tiêu); đôi khi có biểu hiện sạm da, vàng da và dấu hiệu gan to hay xơ gan tùy theo mức độ của bệnh.
- Bệnh sán lá gan lớn: thường có các triệu chứng đau vùng hạ sườn phải lan về phía sau hoặc đau vùng thượng vị và mũi ức; tính chất đau không đặc hiệu, có thể âm ỉ, đôi khi đau dữ dội, cũng có trường hợp không đau bụng. Bệnh nhân mệt mỏi, có cảm giác đầy bụng khó tiêu, rối loạn tiêu hóa, buồn nôn, có thể sốt hoặc đau khớp, đau cơ và mẩn ngứa...
Cách phát hiện và Điều trị
Nếu nghi ngờ bị nhiễm bệnh sán lá gan, người bệnh nên đến cơ sở Y tế để được tư vấn và xét nghiệm.
TS. BS. Trần Văn Kiệm cho biết, hiện nay phòng khám Đa khoa thuộc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Nam tại 135, đường Trưng Nữ Vương TP. Tam Kỳ đã triển khai nhiều dịch vụ mới để phát hiện bệnh sán lá gan, cụ thể:
- Xét nghiệm máu bằng kỹ thuật ELISA: tìm thấy kháng thể kháng sán lá gan lớn trong huyết thanh bệnh nhân.
- Xét nghiệm công thức máu: nhằm đánh giá tỷ lệ bạch cầu ái toan trong máu.
- Xét nghiệm phân: nhằm phát hiện trứng sán lá gan lớn, sán lá gan nhỏ.
- Siêu âm: nhằm đánh giá tổn thương ở gan,...
* Điều trị:
- Điều trị sớm, đủ liều và dùng thuốc đặc hiệu.
- Điều trị hỗ trợ khi cần thiết để nâng cao thể trạng cho bệnh nhân.
- Tái khám lại sau 3 tháng, 6 tháng sau điều trị.
Phòng bệnh
- Không ăn cá chưa nấu chín như gỏi cá, cá rán hoặc nấu chưa chín dưới mọi hình thức; không ăn rau sống mọc dưới nước, không uống nước lã, không ăn gan sống.
- Vệ sinh phòng bệnh: ăn chín, uống chín, không dùng phân người nuôi cá, không phóng uế bừa bãi xuống các nguồn nước.
Minh An